Huyết trắng không những là một chất tiết tự nhiên mà còn phản ánh rõ rệt tình trạng sức khỏe sinh sản. Việc nhận biết huyết trắng bình thường và bất bình thường giúp phái đẹp sớm nhận ra những bệnh phụ khoa, viêm nhiễm hoặc rối loạn nội tiết tố. Trong bài viết này, phòng khám đa khoa tháng 8 sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về khí hư âm đạo, cách nhận biết triệu chứng bất bình thường và các phương pháp chăm sóc sức khỏe vùng kín hiệu quả.
Huyết trắng là gì?
Huyết trắng, hay còn gọi là dịch tiết âm đạo hoặc huyết trắng, là chất lỏng có màu trắng trong hoặc trắng đục được tiết ra từ âm đạo. Hiện tượng này bắt đầu xuất hiện lúc bé gái bước vào tuổi dậy thì và tiếp tục kéo dài tới giai đoạn mãn kinh. Lượng khí hư tiết ra không cố định mà thay đổi tùy theo độ tuổi, nồng độ nội tiết tố nữ và những yếu tố sinh lý khác.

Màu sắc, kết cấu và số lượng khí hư có thể khác nhau trong từng chu kỳ kinh nguyệt và những giai đoạn quan trọng trong cuộc đời người phụ nữ:
- Chu kỳ kinh nguyệt: Trong các ngày gần rụng trứng, khí hư thường tiết ra rất nhiều hơn và có kết cấu loãng, trong suốt nhằm tạo môi trường thuận lợi cho tinh trùng di chuyển và thụ tinh. Sau khi rụng trứng, dịch tiết có xu hướng đặc hơn và rất ít dần.
- Hoạt động tình dục: lúc có kích thích tình dục, dịch tiết âm đạo gia tăng lên nhằm bôi trơn, hỗ trợ tiến trình quan hệ. Ngoài ra, các phụ nữ sử dụng biện pháp tránh thai nội tiết có chứa hormon cũng có thể tiết rất nhiều khí hư hơn.
- Giai đoạn mang thai: lúc có thai, sự gia tăng nội tiết tố nữ hormon và lưu lượng máu đến vùng chậu khiến tuyến nhầy ở cổ tử cung hoạt động mạnh mẽ hơn, dẫn đến tăng tiết khí hư. Đây là một cơ chế tự nhiên giúp bảo vệ thai nhi khỏi những nhân tố gây viêm nhiễm.
- Giai đoạn mãn kinh: khi bước vào thời kỳ mãn kinh, do lượng hormon giảm đáng kể, khí hư tiết ra rất ít hơn, khiến vùng âm đạo trở nên khô hơn, dễ gây khó chịu hoặc đau khi quan hệ tình dục.
- Tình trạng nhiễm trùng: nếu như huyết trắng thay đổi khác thường về màu sắc (vàng, xanh, xám), có mùi tanh khó chịu hoặc kèm theo ngứa rát, có thể là biểu hiện của viêm nhiễm âm đạo, viêm cổ tử cung hoặc những căn bệnh phụ khoa khác. Trong những trường hợp này, cần kiểm tra sớm nhằm có phương thức chữa trị thích hợp.
Vai trò của khí hư đối cùng với sức khỏe phụ nữ
Huyết trắng là một phần tự nhiên của cơ thể phái đẹp, đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì sức khỏe sinh sản và bảo vệ cơ quan sinh sản. Không những hỗ trợ sự phát triển bình thường của âm đạo và cổ tử cung, huyết trắng còn có rất nhiều chức năng quan trọng khác như:
- Giữ sạch âm đạo: khí hư giúp loại bỏ những tế bào chết và cặn bã bên trong âm đạo, góp phần làm sạch đường sinh sản và ngăn ngừa sự tích tụ vi khuẩn có hại.
- Duy trì độ ẩm và bôi trơn: Nhờ có huyết trắng, môi trường âm đạo luôn được giữ ẩm, giúp hạn chế tình trạng khô rát. Đặc biệt, khí hư đóng vai trò như một chất bôi trơn tự nhiên, giúp việc quan hệ tình dục trở nên dễ dàng hơn, giảm tình trạng đau rát khi quan hệ tình dục.
- biểu hiện theo dõi chu kỳ kinh nguyệt: Lượng huyết trắng tiết ra có sự thay đổi theo từng giai đoạn trong chu kỳ kinh nguyệt. Việc quan sát huyết trắng có thể giúp chị em nhận biết thời điểm rụng trứng hoặc dự đoán ngày hành kinh sắp tới.
- Bảo vệ âm đạo khỏi nhiễm trùng: huyết trắng có tính axit nhẹ, giúp duy trì sự cân bằng hệ vi sinh trong âm đạo. Lúc môi trường này ổn định, vi khuẩn có lợi sẽ phát triển, ngăn ngừa sự xâm nhập và sinh sôi của những tác nhân gây nhiễm trùng, bảo vệ sức khỏe sinh sản.
- nhận diện sớm những bệnh phụ khoa: các không bình thường về màu sắc, mùi hoặc kết cấu của huyết trắng có thể là dấu hiệu cảnh báo những vấn đề như nhiễm trùng âm đạo, nấm hoặc bệnh lây qua đường tình dục. Việc theo dõi và nhận ra kịp thời những thay đổi này giúp chị em chủ động kiểm tra và chữa trị sớm.
Phân loại khí hư thường gặp
Dựa trên đặc điểm về tính chất, màu sắc và lượng dịch tiết âm đạo hàng ngày, khí hư được phân thành hai loại: huyết trắng sinh lý và huyết trắng căn bệnh.
Huyết trắng sinh lý
Một số đặc điểm nhận biết huyết trắng bình thường gồm:
- Màu sắc: huyết trắng âm đạo bình thường thường có màu trắng trong, có thể hơi đục nhưng không quá rõ ràng. Lúc khô lại, khí hư có thể hơi ngả vàng nhẹ. Khí hư màu vàng sẫm, nâu, xanh lá cây hoặc xám có thể là biểu hiện của nhiễm trùng hoặc vấn đề khác.
- Kết cấu: huyết trắng có độ nhớt nhất định, có thể kéo thành sợi hoặc hơi dính như lòng trắng trứng gà, hormone của cơ thể bạn gây ra sự thay đổi này, đặc biệt trong giai đoạn rụng trứng.
- Mùi: Không có mùi hoặc chỉ có mùi hơi tanh nhẹ, không gây khó chịu.
- Lượng khí hư: Lượng khí hư âm đạo của mỗi người không giống nhau và có thể gia tăng giảm theo chu kỳ kinh nguyệt. Trước và sau kỳ kinh nguyệt, khí hư ít, có thể hơi đặc hơn bình thường. Giai đoạn rụng trứng huyết trắng tiết ra nhiều hơn, loãng và dai hơn, giúp tinh trùng dễ di chuyển vào tử cung nhằm thụ thai. Lúc có thai hoặc trước khi có kinh, lượng khí hư có thể rất nhiều hơn do thay đổi nội tiết tố. Thêm nữa, tác dụng của thuốc tránh thai cũng có thể tác động đến lượng khí hư âm đạo bạn tiết ra.
- Không gây cảm giác khó chịu: phụ nữ không cảm thấy ngứa ngáy, đau rát hoặc kích ứng âm hộ khi khí hư tại trạng thái bình thường.
Huyết trắng bệnh lý
Màu sắc của dịch tiết âm đạo thay đổi có thể báo hiệu các vấn đề về sức khỏe phụ khoa:
- Vàng, xám hoặc xanh lá cây: khí hư màu vàng, xám hoặc xanh lá cây có thể báo hiệu nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc bệnh lây lan qua đường quan hệ tình dục (STIs).
- Nâu hoặc đỏ: huyết trắng màu nâu hoặc đỏ thường liên quan tới kinh nguyệt không đều hoặc mang thai (chảy máu do làm tổ). Nếu như bạn có khí hư màu nâu hoặc đỏ và không phải là kỳ kinh nguyệt, thì có thể bạn đang gặp vấn đề về sức khỏe.
- Trong hoặc trắng: khí hư bình thường trong, trắng hoặc trắng đục. Nếu khí hư của bạn có màu trắng tuy nhiên có vẻ đặc hơn bình thường hoặc gây ngứa, thì có thể là nhiễm trùng nấm men.
Hãy đi khám tại các cơ sở đáng tin cậy nếu như khí hư âm đạo của bạn thay đổi màu sắc hoặc kết cấu hoặc kèm theo những biểu hiện khác như mùi hôi tanh, ngứa hoặc nóng rát.
Cách vệ sinh vùng kín phòng khí hư căn bệnh
Chăm sóc âm đạo đúng cách không những giúp giữ gìn vệ sinh vùng kín, mà còn phòng chống viêm nhiễm phụ khoa và bảo vệ sức khỏe sinh sản. Dưới đây là những nguyên tắc quan trọng nhằm giữ âm đạo luôn khỏe mạnh:
- Vệ sinh vùng kín đúng cách: Rửa nhẹ nhàng bằng nước sạch hoặc sản phẩm vệ sinh có độ pH phù hợp (3.8 - 4.5), tránh dùng xà phòng có mùi thơm hoặc chất tẩy mạnh.
- Không thụt rửa âm đạo: Thụt rửa có thể làm mất cân bằng hệ vi khuẩn có lợi, tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại phát triển.
- Mặc đồ lót thoáng mát: Chọn quần lót cotton, tránh quần bó sát hoặc chất liệu không thoáng khí nhằm ngăn ngừa ẩm ướt và vi khuẩn sinh sôi.
- Giữ vùng kín khô ráo: Sau lúc đi vệ sinh, lau khô từ trước ra sau để tránh vi khuẩn từ hậu môn lây sang âm đạo.
- quan hệ tình dục an toàn: Sử dụng bao cao su để giảm tình trạng mắc bệnh truyền qua đường tình dục. Sau lúc quan hệ, cần vệ sinh vùng kín nhẹ nhàng.
- Chế độ ăn uống khoa học: Ẳn sữa chua, rau xanh, uống đủ nước để cân bằng hệ vi khuẩn và giữ âm hộ khỏe mạnh.
- Khám phụ khoa định kỳ: thăm khám sức khỏe sinh sản rất ít nhất 6 tháng/lần nhằm nhận thấy và chữa trị kịp thời các vấn đề phụ khoa.
Khi nào cần gặp bác sĩ chuyên khoa nếu như khí hư bất thường?
Huyết trắng là hiện tượng sinh lý bình thường của cơ thể, nhưng nếu có các triệu chứng bất bình thường, đó có thể là biểu hiện cảnh báo bệnh lý phụ khoa. Bạn nên đi khám bác sĩ ngay nếu như gặp một trong các trường hợp sau:
Khí hư có màu sắc bất thường: huyết trắng bình thường thường có màu trắng trong hoặc hơi đục. Nếu như khí hư chuyển sang các màu sau, có thể là triệu chứng nhiễm trùng hoặc bệnh lý:
- Màu vàng, xanh, xám: Có thể liên quan tới viêm nhiễm âm đạo do vi khuẩn hoặc trùng roi Trichomonas.
- Màu nâu hoặc có lẫn máu: Có thể là triệu chứng của rối loạn nội tiết, polyp tử cung hoặc ung thư cổ tử cung.
Huyết trắng có mùi hôi khó chịu: khí hư bình thường không có mùi hoặc có mùi nhẹ. Nếu khí hư có mùi tanh, hôi nồng nặc, đặc biệt sau giao hợp hoặc trong các ngày không phải chu kỳ kinh nguyệt, có thể là dấu hiệu viêm âm đạo do vi khuẩn hoặc nhiễm nấm.
Khí hư thay đổi về kết cấu và số lượng:
- Quá loãng, chảy không ít như nước: Có thể liên quan đến viêm nhiễm âm đạo hoặc bệnh lý tử cung.
- Đặc quánh, vón cục, lợn cợn như bã đậu: biểu hiện đặc trưng của nhiễm nấm Candida.
- Có bọt: Có thể là biểu hiện của viêm nhiễm Trichomonas.
Huyết trắng kèm theo các dấu hiệu khác:
- Ngứa rát vùng kín: Có thể do nhiễm nấm, viêm âm đạo hoặc bệnh lây lan qua đường quan hệ tình dục.
- đau rát khi quan hệ tình dục: Có thể là biểu hiện của nhiễm trùng, khô âm đạo hoặc bệnh lý vùng chậu.
- Đau bụng dưới, đau vùng chậu: nếu như kèm theo huyết trắng khác thường, có thể liên quan đến viêm vùng chậu, viêm nội mạc tử cung hoặc bệnh lý phụ khoa nguy hiểm.
- Tiểu buốt, tiểu rát: Có thể là biểu hiện viêm niệu đạo hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu.
Khí hư khác thường kéo dài:
Nếu các biểu hiện trên kéo dài hơn vài ngày hoặc tái lại thường xuyên dù đã vệ sinh sạch sẽ, cần gặp bác sĩ nhằm được thăm khám và chữa trị sớm.
Khi có yếu tố nguy cơ cao:
- giao hợp không an toàn: Có thể tăng nguy cơ mắc những bệnh lây qua đường quan hệ tình dục.
- Đang mang thai: nếu khí hư bất thường lúc mang thai, cần kiểm tra nhằm tránh ảnh hưởng đến thai nhi.
- Sử dụng kháng sinh kéo dài: Có thể gây mất cân bằng hệ vi sinh "cô bé", đưa đến nhiễm trùng.
Nói chung, nếu huyết trắng thay đổi về màu sắc, mùi, kết cấu hoặc kèm theo biểu hiện bất bình thường như ngứa rát, đau đớn khi quan hệ, đau bụng dưới,… hãy đến y bác sĩ phụ khoa để được thăm khám và chữa trị sớm.
Một số câu hỏi phổ biến
Khí hư ra mỗi ngày có sao không?
Huyết trắng ra mỗi ngày là hiện tượng sinh lý bình thường, giúp giữ ẩm và bảo vệ âm hộ khỏi vi khuẩn. Nhưng, nếu huyết trắng có mùi hôi, màu sắc bất thường hoặc kèm theo ngứa rát, có thể là biểu hiện nhiễm trùng phụ khoa và cần kiểm tra bác sĩ chuyên khoa.
Huyết trắng bình thường như thế nào?
Khí hư bình thường có màu trắng trong hoặc hơi ngả vàng, kết dính hoặc hơi dai, không có mùi hôi khó chịu và không gây ngứa ngáy. Lượng khí hư có thể thay đổi theo chu kỳ kinh nguyệt, thường khá nhiều hơn vào giữa chu kỳ hoặc khi có kích thích tình dục. Nếu như khí hư có màu lạ, mùi tanh khó chịu hoặc gây khó chịu, có thể là biểu hiện của nhiễm trùng phụ khoa.
Có nên thụt rửa âm đạo để làm sạch huyết trắng không?
Không nên thụt rửa âm đạo nhằm làm sạch huyết trắng vì có thể làm mất cân bằng hệ vi khuẩn tự nhiên, gây nhiễm trùng và gia tăng nguy cơ mắc những bệnh phụ khoa. Âm đạo có cơ chế tự làm sạch, do đó chỉ cần vệ sinh bên ngoài bằng nước sạch hoặc dung dịch thích hợp. Nếu như huyết trắng có triệu chứng bất bình thường, nên đi khám bác sĩ chuyên khoa nhằm được tư vấn và chữa trị đúng cách.
Hy vọng bài viết này của phòng khám tháng 8 đã giúp bạn có thêm kiến thức hữu ích về khí hư âm đạo. Khí hư là một phần quan trọng của hệ sinh sản phái đẹp, đóng vai trò bảo vệ và duy trì sự khỏe mạnh của âm đạo. Việc nhận biết những biểu hiện khí hư bình thường và khác thường giúp phụ nữ chủ động trong việc chăm sóc sức khỏe.